Tentoonstelling Barbara Hepworth, Sculpture for a Modern World, t/m 17 april in Museum Kröller-Müller, Otterlo.
Ik bezocht Kröller-Müller op een dag waarop de voorjaarszon zich royaal liet zien. Zo’n dag die je laat beseffen hoe het museum met zijn panoramazalen de relatie met het park opzoekt: de laatste zaal van de oudbouw, de vroegere entree, nu met uitzicht op de omgekeerde graftombe van Huang Yong Ping, de beeldenzaal, de gangen met hun enorme glaswanden. Dit weertype leek me ideaal voor de ‘beelden voor een moderne wereld’, zoals de tentoonstelling van Barbara Hepworth heet.
Maar juist in die zalen was een blik naar buiten, of zoninval naar binnen, onmogelijk. De presentatie is helemaal naar binnen gericht, met veel kleine sculpturen die in enorme glazen vitrines zijn samengebracht in sfeervol kunstlicht. Het museum spreekt van een overzichtstentoonstelling, maar ook van een expositie die ‘haar carrière stap voor stap in beeld brengt’. De nadruk ligt naar mijn smaak iets teveel op dat laatste, documentaire aspect, en te weinig op de harmonie tussen sculptuur, architectuur en landschap waarover de collectiecatalogus van het museum uit 1973 spreekt.
Je kunt je bij een afbeelding van een Hepworth-beeld vaak moeilijk een formaat voorstellen. Na haar beginperiode, als ze abstracte vormen gaat gebruiken, zijn haar beelden altijd groot gedacht. Als je ze in klein formaat ziet, denk je al snel aan een bozzetto, een schaalmodel voor een monumentale uitvoering. De pronkstukken in deze expositie zijn de grote houten beelden waarin holtes zijn uitgekapt en gepolijst die wit afsteken tegen de natuurlijke houtkleur van de buitenkant. Ruimtelijk heel complex, dynamisch, en inderdaad half natuur, half architectuur.
De moderne wereld waarnaar de titel verwijst is vooral de tijd van de wederopbouw, de optimistische jaren vijftig waarin abstractie de universeel leesbare taal leek te worden. Terugkijkend naar die tijd van de doorzonwoning en het tijdschrift ‘Goed Wonen’ is die moderne wereld gedateerd. Voor de beelden van Hepworth geldt dat niet. Misschien zien we dat beter zonder die schil van historische informatie en in directe relatie met wat nu eenmaal van alle tijden is: de natuur.